Pisarze mają skłonność do przesady i koloryzowania, co poniekąd, prawda, bywa piękne i dobre. Że dobre. Ten pisarz wcale nie był inny, a oto dowód:

Co roku na wiosnę, skoro się tylko zacznie świąteczna pełnia księżyca, pod lipami na Patriarszych Prudach zjawia się przed wieczorem człowiek może trzydziestoletni, może nieco po trzydziestce. Rudawy, zielonooki, skromnie ubrany. Jest to pracownik Instytutu Historii i Filozofii, profesor Iwan Nikołajewicz Ponyriow.

Przyszedłszy pod lipy zasiada zawsze na tej samej ławeczce, na której siedział owego wieczora, kiedy to dawno już przez wszystkich zapomniany Berlioz po raz ostatni w swym życiu ujrzał rozpryskujący się na kawałki księżyc. Teraz księżyc nie uszkodzony, o zmierzchu biały, później złoty, płynie nad byłym poetą Iwanem Bezdomnym, a jednocześnie tkwi bez ruchu na wysokościach, a na powierzchni księżyca siedzi ni to koń, ni to smok.

Profesor Ponyriow wie o wszystkim, wszystko wie, wszystko rozumie. Wie, że za młodu padł ofiarą zbrodniczych hipnotyzerów, że potem leczył się i wyleczył. Ale wie również, że z pewnymi sprawami nie może sobie poradzić. Nie może sobie poradzić z tą wiosenną pełnią księżyca. Skoro tylko zbliży się jej czas, skoro tylko zacznie rosnąć i wyzłacać się ów satelita, który niegdyś wisiał wyżej niż dwa pięcioramienne świeczniki, Iwan staje się niespokojny, nerwowy, traci sen i apetyt, czeka, aż księżyc się wyokrągli. A kiedy nadchodzi pełnia, nikt nie jest w stanie zatrzymać go w domu. Pod wieczór wychodzi i idzie na Patriarsze Prudy.

Siedząc na ławce już otwarcie rozmawia sam ze sobą, pali, zmrużonymi oczyma przygląda się to księżycowi, to pamiętnemu kołowrotowi.

Spędza w ten sposób godzinę lub dwie. Potem wstaje i zawsze tą samą trasą, przez Spiridonowkę, idzie w zaułki Arbatu, a oczy ma puste, nie widzące.

Mija sklep z naftą, skręca tam, gdzie wisi przekrzywiona stara latarnia gazowa, i skrada się ku kracie, za którą widzi piękny, choć jeszcze nagi ogród, a w ogrodzie – zacienioną gotycką willę, pomalowaną księżycowym blaskiem od strony, na którą wychodzi weneckie okno w wykuszu wieży.

Profesor nie wie, co go ciągnie do owej kraty, ani kto mieszka w willi, ale wie, że daremnie by ze sobą walczył w czasie pełni księżyca. Wie także, że w ogrodzie za kratą nieodmiennie zobaczy zawsze to samo.

Co zobaczy profesor? Bez trudu można doczytać, ale chodzi nie o to, prawda, co zobaczy, ale że w ogóle zobaczy, i że będzie to „to samo”. Taki żywot, prawda, stada baranów i łowieczek się zmieniają, zmienia się też baca z psem, ale kiedy przychodzi do rzeczy – baran znowu będzie żreć trawę, baca opowie ten sam kretyński dowcip, harnaś odda biednym. „Więc gdzie zmiana? – może zapytać czytelnik. – No, gdzie ona ta zmiana?” Nie ma zmian. Są tylko inne postacie, a reszta pozostaje po staremu. Prawo wielkich liczb potwierdzi, że jeśli zebraliśmy się w kupę (pardą), to choćby nie wiem jak zaplanować selekcję, zawsze trafi się przynajmniej jeden wiejski głupek, jakiś moralizator obłudnik, na pewno będzie zdesperowana histeryczka, egzaltowana grafomanka, nabuzowany hormonami niby-nastolatek, buc, prostak, cham, poetka, zachwycony sztywnością misjonarz, rozbiegany przechera, stateczny kabotyn, epigon ekshibicjonista… Nie upilnujesz, prawda, znajdzie się i ujawni poniekąd każdy.

Czy należy z tym walczyć? Zacieśniać selekcję? Oczywiście, że należy! Jak inaczej? Przecież wiejski głupek może być sympatyczny albo irytujący. Moralizator obłudnik – mieć rację, ale jej nie mieć. Histeryczka włączy po północy Mszę H-moll, ale może też nastawić Dodę. I tak dalej, i tak dalej… Ostatecznie wynik będzie nieco lepszy, ale w ramach reguł gry, że tak powiem, prawda, naturalnie i zdroworozsądkowo.

Każdy dzień przynosi zmianę, która nie jest niczym nowym. Dziś mamy piątek, jutro jest sobota, pojutrze – niedziela, prawda… Za rok znowu będzie piątek, po piątku sobota, i niedziela… Tak się też akurat składa, że zbliża się wiosna, właściwie za chwilę będzie wiosna, a zatem: „Co roku na wiosnę, skoro się tylko zacznie świąteczna pełnia księżyca, pod lipami na Patriarszych Prudach…”